Cliënt bepaalt achteraf de hoogte van zijn factuur
Gek idee misschien, een advocaat die zijn cliënt vraagt: wat vond je van mijn werk, hoeveel wil je ervoor betalen? Toch wordt deze waardebepaling achteraf ook in Nederland wel eens toegepast, ontdekte ik.
Voorbeeld voor Nederlandse advocaten
Voor Advocatie schreef ik een artikel over ‘waardebepaling achteraf’ met de Value Adjustment Line van Valorem Law als inspiratie. Ik schreef er op deze site al eerder over, want ik stel het Amerikaanse Valorem Law vaak als voorbeeld aan Nederlandse advocaten. Ze hanteren alleen maar alternatieve tarieven, weigeren op uurtarief te werken. En ze geven hun cliënt dus bij elke factuur de mogelijkheid de hoogte aan te passen, naar boven of beneden.
Zelf nadenken over toegevoegde waarde
Patrick J. Lamb, een van de oprichters van Valorem Law, is een fel tegenstander van het uurtarief. Hij schreef een paar jaar geleden een dik boek over Alternative Fee Arrangements. In het verhaal op Advocatie vertelt hij dat het zelden gebeurt dat cliënten ook echt de factuur aanpassen. Het feit dat de factuur nog niet vaststaat, dwingt de advocaten zelf vooral om heel goed na te denken over de toegevoegde waarde van hun dienstverlening, voordat ze de factuur sturen.
In overleg met cliënt de hoogte van het honorarium bepaald
Of in Nederland advocaten ook werken met waardebepaling achteraf? Ik ontdekte van wel, in de reacties onder het verhaal schreef advocaat Jeroen Dallinga: ‘Het gebeurt toch wel een paar keer per jaar dat ik voor een werknemer een arbeidsrechtzaak doe, waarbij ik de afspraak maak dat ik als advocaat ga optreden, dat de eventueel te maken kosten worden doorbelast maar dat pas achteraf in onderling overleg met de cliënt de hoogte van het honorarium wordt bepaald. Met deze werkwijze loop ik in theorie een zeker risico, maar doorgaans bestaat er vooraf zoveel waardering dat die waardering ook achteraf tot uitdrukking wordt gebracht.’
Cliënt vindt waardebepaling achteraf plezierig
De mogelijke angst voor een verlaging van de factuur bij een verloren procedure, of bij een andere uitkomst dan verwacht, lijkt me niet terecht. Dallinga vertelde ook dat vooral de inspanning gewaardeerd wordt. ‘Mijn ervaring is dat een cliënt het plezierig vindt om achteraf waarde toe te kennen aan de gedurende de zaak getoonde inzet, veel meer nog dan om je af te rekenen op het behalen van een bepaald resultaat. Door van tevoren de contouren van een dergelijke afspraak goed vast te stellen én gedurende een zaak transparant te blijven, lukt het imho ook om achteraf overeenstemming te vinden over de waarde van de rechtsbijstand.’
Waarde gaat niet over het advies maar over de uitkomst
Online jurist en marketinggoeroe Charlotte Meindersma heeft minder goede ervaringen met waardebepaling achteraf, gaf ze me online mee. ‘Ik heb dat wel eens geprobeerd en doe dat ook met korte adviezen via mijn ‘koffiefonds’. Daarbij geef ik informatie over waarde en mijn uurtarief. Toch betalen mensen vaak (gelukkig niet altijd) zelfs nog minder dan het aantal minuten dat ik met ze getelefoneerd heb. De waarde gaat te vaak niet over wat ze gekregen hebben aan bijvoorbeeld advies, maar of het de uitkomst is waar ze op gehoopt hadden.’
Vooraf vast tarief afspreken
Volgens mij is het verschil tussen de ‘methode Meindersma’ en die van Valorem Law dat de Amerikaanse advocaten vooraf al een duidelijk vast tarief afspreken voor de hele opdracht (geen uurtarief). Daarmee is de verwachting bij de cliënt al gemanaged. Als er dan helemaal niet naar verwachting is gepresteerd, weten ze ook waar ze van afwijken. Daarnaast werkt Valorem vrijwel uitsluitend in een zakelijke markt voor grotere bedrijven en organisaties. Die zien wellicht ook wat beter de waarde in van een juridisch advies.
